Ruh sağlığınızı desteklemek ve ihtiyaçlarınıza uygun danışmanlık hizmeti almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Athres Psikoloji ekibi olarak sorularınızı yanıtlamaktan, size uygun çözümleri sunmaktan ve süreç boyunca size eşlik etmekten mutluluk duyarız.
Telefon, e-posta ya da form aracılığıyla bize ulaşabilir; dilerseniz merkezimizi ziyaret ederek yüz yüze görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.
Birlikte, daha sağlıklı ve dengeli bir yaşam için ilk adımı atalım.
Çocuk terapisi, 0–10 yaş aralığındaki çocukların duygusal, davranışsal ve gelişimsel zorluklarını anlamak, ifade etmelerine yardımcı olmak ve bu zorluklarla başa çıkma becerilerini desteklemek amacıyla uygulanan profesyonel bir psikoterapi sürecidir. Yetişkinler duygularını kelimelerle anlatabilirken, çocuklar genellikle oyun, sembolik anlatım ve etkileşim yoluyla kendilerini ifade ederler. Bu nedenle çocuk terapisinde oyun, iletişimin en temel aracıdır. Terapide amaç, çocuğun yalnızca “davranışlarını düzeltmek” değil; o davranışların altında yatan duygusal ihtiyaçları anlamak, güvenli bir ilişki ortamı oluşturmak ve sağlıklı gelişim sürecini desteklemektir.
Çocuk terapisi yalnızca belirli tanıları olan çocuklar için değildir. Duygusal, davranışsal ya da sosyal anlamda zorluk yaşayan her çocuk terapi sürecinden yararlanabilir. Sık karşılaşılan başvuru nedenlerinden bazıları:
Terapi, çocuğun iç dünyasını anlama ve duygusal dayanıklılığını artırma sürecidir. Terapist, çocuğun yaşına, gelişim düzeyine ve ihtiyaçlarına göre en uygun oyun terapisi yaklaşımını seçer.
Her çocuk farklıdır; bu nedenle terapide kullanılan yöntem de çocuğun özelliklerine göre değişir. Aşağıda 0–10 yaş aralığında en sık kullanılan oyun terapisi türlerini ve temel yaklaşımları bulabilirsiniz.
Çocuk Merkezli Oyun Terapisi (Child-Centered Play Therapy), Virginia Axline’ın kurucusu olduğu hümanistik temelli bir yaklaşımdır. Temel inanç şudur: “Çocuğun içinde büyümeye, iyileşmeye ve dengeye ulaşmaya dair doğal bir kapasite vardır.” Terapist, çocuğa güvenli, kabul edici ve yargılamasız bir ortam sunar. Bu ortamda çocuk, oyun yoluyla duygularını ifade eder, içsel çatışmalarını çözer ve kendi duygusal düzenini bulur. Terapist yönlendirici değildir; çocuğun oyununa empatik biçimde eşlik eder. Bu terapi, özellikle kaygı, özgüven eksikliği, öfke kontrolü, kardeş kıskançlığı, davranış bozuklukları gibi durumlarda etkilidir. Çocuğun “kendini olduğu gibi kabul edilme” deneyimi, terapinin en iyileştirici unsurudur.
Bilişsel Davranışçı Oyun Terapisi (BDOT), BDT’nin çocuklara uyarlanmış halidir. Çocuklar duygularını soyut şekilde değil, oyun ve hikâye gibi somut araçlarla daha iyi öğrenirler. Bu yaklaşımda terapist, oyun, kukla, resim veya hikâyeler aracılığıyla çocuğun düşünce–duygu– davranış ilişkisini fark etmesini sağlar. Amaç, çocuğun olumsuz veya yanlış inançlarını (“Ben yeterince iyi değilim”, “Kimse beni sevmiyor”) fark etmesine ve bunları yeniden yapılandırmasına yardımcı olmaktır. Terapide genellikle duyguları tanıma, rahatlama teknikleri, problem çözme becerileri gibi beceriler oyun yoluyla öğretilir. BDOT, kaygı bozuklukları, fobiler, okul reddi, öfke sorunları ve davranış problemleri yaşayan çocuklarda oldukça etkilidir.
Deneyimsel Oyun Terapisi, çocukların duygusal gelişiminde “ilişki deneyiminin” iyileştirici gücüne vurgu yapar. Bu yöntemde terapist, çocuğun içsel dünyasına derin bir empatiyle yaklaşır ve her davranışın arkasındaki duyguyu anlamaya çalışır. Terapide hedef, çocuğun bastırdığı duyguları güvenli bir ortamda ifade etmesini sağlamak ve terapötik ilişki aracılığıyla yeniden güven duygusu geliştirmektir. Bu yaklaşım özellikle travmatik yaşantılardan geçmiş, güven sorunları olan veya duygularını sözel olarak ifade etmekte zorlanan çocuklarda tercih edilir. Terapist, oyun esnasında aktif bir “duygusal ayna” görevi görür.
Filial Terapi, ebeveynlerin sürece aktif olarak dahil olduğu bir oyun terapisi biçimidir. Terapist, anne ve babaya oyun terapisi ilkelerini öğretir ve onlara çocuklarıyla “terapötik oyun seansları” yapmayı öğretir. Bu yaklaşım, ebeveyn–çocuk bağını güçlendirir, evde duygusal güvenliği artırır ve iletişimi iyileştirir. Filial Terapi’nin temel amacı, çocuğun sadece terapide değil, evde de duygusal olarak görülmesini sağlamaktır. Ebeveynler seanslar arasında oyun uygulamaları yapar, ardından terapistle birlikte bu süreçleri değerlendirir. Bu yöntem, ebeveyn-çocuk çatışmaları, davranış problemleri ve bağlanma güçlükleri yaşayan ailelerde oldukça etkilidir.
Gelişimsel Temas Terapisi (Developmental Play Therapy), özellikle erken çocukluk döneminde (0– 6 yaş) kullanılan bir yöntemdir. Terapide çocuğun gelişimsel düzeyi temel alınır; temas, bağlanma, güven ve duygusal regülasyon becerileri oyun yoluyla desteklenir. Terapist, çocuğun gelişim basamaklarını yeniden yapılandırmasına yardımcı olur. Bu terapi biçimi, duygusal ihmal, erken dönem travmalar, bağlanma bozuklukları veya gelişimsel gecikmeler yaşayan çocuklarda etkilidir. Terapist ve çocuk arasındaki göz teması, dokunsal oyunlar, ritmik etkileşimler ve ortak dikkat çalışmaları sürecin önemli parçalarıdır.
Dışavurumcu sanat terapileri, çocukların kelimelere dökemediği duyguları yaratıcı araçlar aracılığıyla ifade etmelerine olanak tanır. Bu terapilerde resim, kukla, kum tepsisi, oyun hamuru, hikâye ya da dans gibi araçlar kullanılabilir.
Bu tür terapiler, özellikle travma, kayıp, boşanma süreci, konuşma güçlüğü ya da duygusal bastırma yaşayan çocuklarda etkilidir.
Psikodinamik Oyun Terapisi, çocuğun oyunlarını bilinçdışı çatışmaların bir yansıması olarak görür. Çocuk, oyun aracılığıyla iç dünyasındaki çatışmaları, korkuları, arzuları ve geçmiş deneyimlerini sembolik şekilde ifade eder. Terapist, oyundaki temaları, tekrarları ve sembolleri analiz ederek çocuğun duygusal ihtiyaçlarını anlamaya çalışır. Bu terapi biçimi, karmaşık aile dinamikleri, bastırılmış duygular, kaygı, kıskançlık veya regresyon gibi durumlarda faydalıdır. Amaç, çocuğun duygularını fark etmesi ve içsel çatışmalarını çözebilmesidir.
Theraplay, bağlanma temelli, ilişkiyi güçlendirici ve yapılandırılmış bir oyun terapisidir. Temel hedef, çocuğun güven, aidiyet, öz düzenleme ve sevgi deneyimini yeniden kazanmasıdır. Terapist, ebeveynle birlikte fiziksel temas, göz teması, neşe ve ritmik oyunlar kullanarak güvenli bağlanmayı güçlendirir. Theraplay, özellikle bağlanma problemleri, evlat edinme sonrası uyum güçlükleri, otizm spektrum bozukluğu veya duygusal ihmale uğramış çocuklar için oldukça etkilidir. Kısa süreli ama yoğun duygusal temas içeren bu oyunlar, çocuğun “güvende olma” hissini yeniden yapılandırır.
Çocuk terapisi, çocukların “oyun” aracılığıyla kendilerini anlatmalarını sağlar. Terapist için oyuncaklar, çocuğun duygularının kelimeleri gibidir. Her çizim, her kukla konuşması, her kurulan hikâye bir mesaj taşır. Bu süreçte çocuk duygularını tanımayı, kendini ifade etmeyi, sınır koymayı ve güvenli ilişki kurmayı öğrenir. Terapinin iyileştirici gücü, çocuğun “anlaşıldım” duygusuyla yeniden temas etmesinden gelir. Oyun, çocuğun dünyasıdır. Ve bu dünyanın içinde, iyileşmenin dili her zaman sevgidir.
